logo_motherboard-PersianRepair

آموزش تعمیر مادربرد – جلسه اول

آموزش تعمیر مادربرد از مبتدی تا پیشرفته به صورت کاملا تخصصی

با یاری خداوند امروز آموزش دیگری در پرشین ریپیر شروع میکنیم. در این آموزش تصمیم گرفتیم تا نحوه ی تعمیر مادربرد های پی سی را از مبتدی تا پیشرفته به صورت حرفه ای آموزش دهیم. امیدواریم همه ی دوستان تا پایان آموزش ما را همیاری نمایند و با نظرات و پیشنهادات خوبشون ما را در تکمیل کردن هرچه بیشتر این سری آموزش ها یاری نمایند تا آموزش ها هرچه بهتر و کاملتر باشد.

در این سری از آموزش ها سعی بر این است تا آموزش ها به گونه ای باشد که تمامی افرادی که آشنایی مختصری با الکترونیک دارند بتوانند از آموزش ها استفاده نمایند .

فقط چند نکته ای باید قبل از شروع عرض کنم و اینکه حتما نحوه ی کار با دیباگر را بیاموزید. انشا… اگر فرصتی بود حتما آموزشی در رابطه با کد های دیباگر در سایت قرار خواهد گرفت هرچند در همین سری آموزش ها نیز توضیحاتی در مورد کد ها خواهیم داد ولی خب بهتر است که به کد های عمومی دیباگر اشراف کامل داشته باشید. مورد دیگر در مورد چراغ های دیباگر است که آن هم در یک تاپیک جداگانه در مورد آنها بحث خواهیم کرد.

اطلاعات بیشتری در مورد دیباگر نیازمندید؟کلیک کنید

نکته دیگر در مورد دانش الکترونیک دوستان است. هر چیزی نیازمند یکسری اطلاعات پایه است که لازمه آموختن مطالب آتی و پیشرفته تر است. دوستانی که رشته ی الکترونیک نیستند حتما آموزش های پایه ی الکترونیک را مطالعه فرمایند سپس اقدام به مطالعه ی این آموزش ها نمایند.

مورد دیگر اینکه مهارت دوستان در تعمیرات بسیار مهم است. اصول عیب یابی دقیقا مواردی است که خواهیم گفت و یافتن عیب و تعمیر بر عهده ی خود شماست که تا چه حد میتوانید از اطلاعات موجود استفاده نمایید.دوستان باید برای افزایش مهارت تعمیرات خود تمرین کنند و از برد های مختلف برای این منظور کمک بگیرند.

نکته دیگر اینکه شما باید کار با هیتر را آموخته باشید و بدانید که از چه درجه حرارتی و چه مقدار قدرت باد و با چه فاصله ای از برد ای سی را بردارید و یا بر روی برد قرار دهید. بهترین کار این است که از برد های اوراقی در ابتدا کمک بگیرید و بر روی آنها تکرار و تمرین کنید. مسلما بعد از چندبار تمرین قلق کار دستتون میاد.

خب بیاید بریم سر کار خودمون و بحث های اضافه را بیخیال بشیم 🙂

مادربرد چیست؟

مادربرد یا مین برد (motherboard , main-board) که برد مادر در کامپیوتر محسوب میشود و از اصلی ترین قطعات موجود تشکیل دهنده کامپیوتر های پی سی میباشد که حداقل های یک کامپیوتر (minimum system)  بر روی آن سوار میشوند و مادربرد با استارت و تست تمامی قطعات، تصویری را بر روی نمایشگر ما به نمایش میاورد .

(در صورتی که اطلاعات بیشتری در مورد مادربرد نیازمندید به اینجا مراجعه فرمایید)

نمونه ی یک مادربرد حرفه ای

نمونه ی یک مادربرد حرفه ای

نمونه ی دیگری از مادربرد

نمونه ی دیگری از مادربرد

حداقل های یک کامپیوتر

وقتی که ما دکمه ی پاور کیس را میزنیم کامپیوتر ما شروع به استارت شدن ( به اصطلاح پاور میشود) میکند . اولین کاری که یک مادربرد پس از پاور شدن انجام میدهد ، توسط اطلاعات موجود در بایوس ( در جلسات اتی در مورد بایوس توضیحاتی خواهیم داد) تمامی سخت افزار های خارجی متصل شده به برد را تست میکند . در صورتی که تمامی قطعات سالم باشند مادربرد بوق سلامت زده و بر روی مانیتور تصویر را نمایش میدهد. در غیر اینصورت کد مربوط به منطقه خرابی را بر روی دیباگر و یا با استفاده از بوق های بازر حدود و محدوده ی خرابی را مشخص میکند. اما حداقل های مورد نیاز برای گرفتن تصویر بر روی مانیتور چیست؟

منبع تغذیه (power):

همانطور که میدانید هر قطعه ی الکترونیکی نیازمند ولتاژ و جریان خاصی است تا راه اندازی شود و وظایف خود را انجام دهد. پاور کامپیوتر نیز وظیفه ی تامین ولتاژ مورد نیاز تمامی قطعات موجود در کامپیوتر را بر عهده دارد.

در صورتی که اطلاعات بیشتری نیازمندید به اینجا مراجعه نمایید

نمونه ی یک پاور کامپیوتر

نمونه ی یک پاور کامپیوتر

سی پی یو (cpu) :

cpu مخفف کلمه central processing unit به معنای واحد پردازش مرکزی میباشد که از اجزای اصلی هر دستگاه الکترونیکی میباشد.

مهمترین قطعه بر روی مادربرد سی پی یو آن میباشد. (معمولا به اصطلاح مغز کامپیوتر به ان گفته میشود که همینطور هم هست !) که بر روی اسلت زیف قرار میگیرد و بر تمام فعالیت ها نظارت میکند.اولیت تست بعد از پاور شدن تست سی پی یو میباشد . یعنی مادربرد ابتدا پاور سپس از طریق اطلاعات موجود در بایوس شروع به تست سی پی یو میکند در صورتی که سی پی از زیر تست های بایوس خارج شود یعنی سالم است و مادربرد اجازه دارد به مرحله ی بعدی تست یعنی تست رم رجوع کند.

نمونه ای از سی پی یو دو شرکت intel و amd

نمونه ای از سی پی یو دو شرکت Intel و amd

اطلاعات بیشتری برای سی پی یو نیازمندید؟ کلیک کنید

رم (Ram):

RAM مخفف کلمه Random Access Memory به معنی حافظه ی دستیابی تصادفی میباشد. در واقع یک نوع حافظه میباشد .

در کامپیوتر ها از رم برای دستیابی تصادفی اطلاعات با سرعت بسیار بالا استفاده میشود. این جمله یعنی چی ؟

وقتی که شما برای مثال میخواهید یک فیلم را از روی هارد کامپیوتر خود بر روی فلش مموری خود کپی کنید ، کاری که شما انجام میدهید یک کپی پیست سادست ! ولی در عمل ابتدا سی پی پردازش های لازم بر روی اطلاعات شما انجام میدهد. برای اینکه بتواند اطلاعات با سرعت بیشتری پردازش کند نیاز به یک کارگر با سرعت بالا دارد که اطلاعات را برای او آماده کند سپس سی پی یو با سرعت بالا این اطلاعات را پردازش کند. در واقع کارگر معروف ما همان رم میباشد. یعنی ابتدا اطلاعات وارد رم میشود سپس از رم بر روی فلش مموری شما ذخیره میشود. هرچه مقدار رم کامپیوتر شما بیشتر باشد مسلما سرعت کامپیوتر شما در پردازش های سنگین بیشتر خواهد بود.

زمانی که مادربرد تست های لازم مربوط به رم را انجام داد و از سلامت آن اطمینان حاصل کرد به مرحله ی بعدی تست یعنی تست گرافیک میرود. ولی در صورتی چیزی مربوط به رم و یا خود رم دارای اشکال باشد مادربرد به مرحله ی بعدی تست نخواهد رفت و تا وقتی که اشکال رفع نشود مادربرد همچنان در همان مرحله گیر میکند.

نمونه ای از رم کامپیوتر که بر روی اسلت رم قرار میگیرد

نمونه ای از رم کامپیوتر که بر روی اسلت رم قرار میگیرد

کارت گرافیک (graphic card) :

کارت گرافیک وظیفه ی پردازش تصویر را بر عهده دارد و تقریبا تمامی وظایف مربوط به تشکیل تصویر بر روی مانیتور را این قطعه بر عهده دارد .

مادربرد بعد از تست سی پی یو و رم شروع به تولید اطلاعات تصویر میکند و ان را بر روی اسلت Pci express / AGP میفرستد. وظیفه ی کارت گرافیک این است که این اطلاعات را دریافت کند و سپس آنها را پردازش کند. پس از پردازش اطلاعات مربوط به تصویر آنها را به پورت VGA/DVI / hdmi میفرستد تا بتوانیم از خروجی های مربوطه تصویر را بر روی نمایشگر خود ملاحضه نماییم.

نمونه ای از کارت گرافیک

نمونه ای از کارت گرافیک

وقتی که تمامی تست ها ی بالا انجام شد ، بایوس یک بوق سلامت میزند بوق سلامت یک تک بوق میباشد که توسط بازر پخش میشود . بعضی از مادربرد ها این بازر بر روی انها وجود دارد ولی مادربرد هایی که فاقد بازر هستند باید بر روی پین های مربوطه قرار دهید تا بتوانید این بوق را بشنوید. محل قرار گیری آن نیز به سادگی میتوانید پیدا کنید . یک پین 3تایی یا 4تایی میباشد که کنار آن spk یا buzzer نوشته شده است

نکته : تمامی تست ها و مراحل بالا را POST انجام میدهد. post اطلاعات مربوط به بایوس را میخواند سپس با توجه به اطلاعات مربوط به بایوس قطعات مربوطه را تست میکند.

اگر اشکالی در مراحل پست به وجود آید ، پست ایراد مربوط به ناحیه مورد نظر را بر روی دیباگر نشان میدهد. و یا با استفاده از بوق هایی معین، تعمیرکار را از ایراد مورد نظر مطلع میکند.

مادربردها با توجه به تکنولوژی ساخت انها تقسیم بندی میشوند. هر مادربردی فقط میتوانید سری های خاصی از سی پی یو ها و رم و کارت گرافیک ها را ساپورت کند. یعنی مادربردی که سوکت سی پی یو آن 1155 میباشد حتما باید از سی پی یو سری های 1155 استفاده کنید و بر روی اسلت زیف قرار دهید و یا در مورد سی پی یو های amd نمیتوان سری های am2 و am3 را به جای یکدیگر استفاده کرد و تکنولوژی ساخت هرکدام از انها با یکدیگر متفاوت است.

برای مثال مادربرد های قدیمی از اسلت ها agp برای کارت گرافیک خود بهره میبردند که امروزه دیگر بر روی مادربرد ها همچین اسلتی وجود ندارد و تمامی مادربرد های از اسلت pci express بهره میبرند.

سری مختلفی نیز برای رم ها وجود دارد که مادربرد های امروزه تماما ddr3 میباشند و به زودی مادربرد ها و رم های ddr4 نیز به بازار عرضه خواهند شد.

موارد بالا را عرض کردم تا دوستانی که اطلاعات کافی درمورد موارد یاد شده ندارند با کمی سرچ توسط گوگل میتوانند مطالب زیادی پیدا کرده ومطالعه فرمایند.

شرکت های مختلفی مادربرد های پی سی تولید میکنند. چند مورد از شرکت های مهم و بزرگ تولید کننده مادربرد ها عبارت اند از :

asus

GIGABYTE

ELITE GROUP (ECS).

ASROCK

MSI

FOXCONN

INTEL

BIOSTAR

SOLTEK

SOYO

و…..

حال بیاید به اجزای مادربرد یک نگاه کلی بیاندازیم 🙂

مادربردی که در اینجا تصویر آنرا ملاحضه میکنید یکی از مادربرد های کمپانی asus میباشد . مدل این مادربرد p5g41c-mlx  میباشد . به نظر خودم این مادربرد میتواند گزینه ی مناسبی برای برسی و شناخت اجزا باشد. در صورت تمایل دوستان در انتهای آموزش همین مادربرد و یا یک مادربرد دیگر به انتخاب دوستان به طور کلی برسی تخصصی شده و مدارات و نقشه های آن تحلیل گردد.

p5g41c-mlx

p5g41c-mlx

مادربرد فوق از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام از انها نیازمند برسی میباشد .

مادربرد نامبرده دارای ویژگی های میباشد. برای اینکه ما بتوانیم با مادربردی کار کنیم و از ویژگی های آن نهایت استفاده را ببریم و یا حتی ان را راه اندازی نماییم نیازمند اطلاعات کلی در مورد مادربرد مربوطه هستیم . اطلاعات پایه اطلاعاتیست از قبیل نوع سوکت سی پی یو و اینکه چه مدل هایی از سی پی یو را ساپورت میکند. و یا اینکه از چه نوع حافظه ای میتوانیم برای این مادربرد استفاده نماییم و فرکانس کاری رم چقدر باشد (باس رم) و یا اطلاعات دیگر….

تشخیص موارد یاد شده برای کسی که یک مهندس کامپیوتر است بسیار ساده است و با یک نگاه چند ثانیه ای میتواند در مورد مادربرد و ویژگی های ان اطلاعات لازمه را کسب کند. ولی خب ممکن است مادربرد ما خیلی حرفه ای باشد ! و یا ما مبتدی باشیم و در ابتدای راه باشیم ! خب هیچ جای نگرانی نیست. کافیست شما به وب سایت سازنده مادربرد خود رجوع کرده و مدل مادربرد مربوطه را سرچ کرده و ویژگی های ان و درایور ها و … را ملاحضه و مطالعه و دانلود نمایید. برای مثال مادربرد ما که مدل ان p5g41c-mlx میباشد . ما مدل ان را در وب سایت ایسوس جستجو نموده ایم و اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت نموده ایم 🙂 این هم لینک آن

فهمیدیم که مادربرد ما از سوکت LGA 775 بهره میبرد و سی پی یو های با تکنولوژی 45NM را ساپورت میکند. از مادربرد از تکنولوژی DUAL CHANNEL بهره میبرد که در حالت عادی رم باس 1066 DDR3 و در حالت اورکلاک تا 1333 را ساپورت میکند.از چیپست G41 استفاده نموده و و دارای گرافیک انبرد است که خود یک مزیت است و …..

حال بیاید نگاهی به اجزای این مادربرد بی اندازیم:

اجزای مادربرد

اجزای مادربرد

یک با دیگر باهم مراحل post را خیلی خلاصه مرور میکنیم:

استارت —-تست سی پی یو و مدارات مربوط به آن—- تست رم و مدارات مربوط به آن—– تولید اطلاعات تصویر و ارسال آن به سمت اسلت pci express—– پردازش اطلاعات تصویر توسط کارت گرافیک و نمایش بر روی نمایشگر—-تمام.

خب این جلسه فکر میکنم تا همینجا کافی باشه .پیشنهاد/انتقادی داشتید خوشحال میشم بشنوم . تا هفته ی آینده بدرود.

22 پاسخ
  1. مهران
    مهران می گوید:

    درود…
    خواهش می کنم تصویر همراه با توضیح قطعات الکترونیکی مختلف در مدل های گوناگون مادر برد و … در آموزش قرار دهید.

    سپاسگزارم

    پاسخ
  2. حسین
    حسین می گوید:

    با سلام و احترام فراوان و عرض ادب ؛ از مطالب شما بسیار استفاده کردم از این بابت تشکر می کنم ولی چرا جلسات بعدی تعمییرات مادربرد را ادامه ندادید .

    پاسخ
    • سبحان واحد
      سبحان واحد می گوید:

      با سلام و درود خدمت شما
      متاسفانه بخاطر مشغله یکم دیر میتونم سایت رو اپدیت کنم ولی جلسه دوم درحال اماده سازی است . انشا… طی چند روز اینده در سایت قرار خواهد گرفت.
      سپاس

      پاسخ
  3. farshid90
    farshid90 می گوید:

    با سلام و احبرام فراوان حسین هستم از علاقه مندان به سایت شما و از مطالب شما بسیار استفاده کرده ام ولی ای کاش برای ادامه نیاز به عضویت vip نبود . به هر حال از زحمات شما مجددا تشکر می کنم .

    پاسخ
    • سبحان واحد
      سبحان واحد می گوید:

      با سلام و درود خدمت شما دوست من.
      درست میفرمایید ولی دلایلی وجود دارد که ناچارا اقدام به VIP کردن مطالب تخصصی سایت نمایم. با این حال هزینه های VIP را تا حد امکان کم نمودم.
      سپاس

      پاسخ
  4. زهرا
    زهرا می گوید:

    سلام يك سوال:
    سوكت رم روي مادربرد قابل تعمير يا تعويضه؟
    سيستم روشن نميشه وقتي رم رو چندبار مي كنم و دوباره جا ميزنم روشن ميشه. امكان اينكه سوكت رو تعمير يا تعويض كنم هست؟؟؟

    پاسخ
    • سبحان واحد
      سبحان واحد می گوید:

      درود
      قبل از اینکه سوکت تعویض کنید رم و اسلت رم رو با تینر یا اسپری خشک تمیز نمایید
      احتمال خیلی خیلی زیاد مشکل شما رفع خواهد شد
      سپاس

      پاسخ
      • مهدی
        مهدی می گوید:

        سلام آقا سبحان. یعنی الان مادربردم سالمه و مشکل من با درست کردن پاور حل میشه.؟؟

  5. مهدی
    مهدی می گوید:

    سلام من امروز وقتی سیستممو روشن کردم بوی اتصالی ازش دراومد.اول فکر کردم که بوازپاوره کامپیوتره ولی بعد از بررسی اون فهمیدم که هم پاورو هم ازسه راهی اونه الان که روشنش کردم دیدم که نه موس و نه کیبورد رونمیشناسه ایا اشکال از مادربرد..؟

    پاسخ
    • سبحان واحد
      سبحان واحد می گوید:

      مهدی عزیز سلام.
      اکیدا توصیه میکنم در این شرایط کامپیوتر را روشن نکنید و استفاده نکنید و برق پشت پاور را هم قطع کنید
      به احتمال خیلی قوی 5vstb پاور شما معیوب شده که ممکن است مادربرد شما را اسیب بزند
      حتما به یک مرکز تخصصی جهت برسی عیب مراجعه کنید
      سپاس

      پاسخ
      • مهدی
        مهدی می گوید:

        وقتتون بخیر اقا سبحان حالا آیا با عیب یابی و درست کردن پاور مشکل من حل میشه.؟یا باید مادر برد هم دست کاری کنم؟

      • سبحان واحد
        سبحان واحد می گوید:

        مهدی عزیز سلام.
        تا با تستر تست نکنید نمیتونیم بگیم چه قطعه ای معیوب هست . اگر خرابی پاور حاد نباشه احتمالا مادربرد شما سالم . شاید هم پاور سالم باشه و ایراد از خود مادربرد باشه .
        من فقط از مواردی که شما فرمودین حدس و احتمالات را خدمتتون عرض کردم
        سپاس

  6. حسین
    حسین می گوید:

    سلام ببخشید من یک مادربرد دارم که استارت نمیخوره و روشن نمیشه بعد سیم بیست چهار پین رو به مادربرد وصل میکنم وهم زمان سیم سبز و مشکی به هم وصل می مادربرد روشن میشه ولی تصویر نمیده وi/0 وicزیرش به شدت داغ میکنه مدل مادربردp8h61

    پاسخ
  7. سعید
    سعید می گوید:

    سلام . لبتاپ اچ پی پاویلیون وقتی خاموش می کنم دیگه روشن نمیشه باید کانکتور برق را خارج کنم باطری را قطع و وصل کنم 50٪ احتمالا روشن میشه . بعضی وقت ها هم باید زمان طولانی خاموش باشه تا بتونه روشن بشه .
    یکی از دوستان هم دل 8570w داره دقیقا هم مشکل را داره .
    سوکت شارژ و شارژر و سوییچ پاور سالمند. متشکر خواهم شد راهنمایی بفرمایید

    پاسخ
  8. حسن
    حسن می گوید:

    آموزشتون خوبه
    ولی کاش برای بعضی از بخش ها فیلم هم میذاشتید ‌.
    ممنون

    پاسخ
  9. David
    David می گوید:

    سلام
    قطعات مورد نیزا رو از کجا تهیه کنیم؟
    و دیباگری که شما استفاده میکنید مدلش یا مدل هاشون چی هست؟
    در ضمن متشکرم بابت آموزش های خوبتون

    پاسخ
  10. siyavash
    siyavash می گوید:

    سلام بر دوستان این سایت همش سر کاری – من چند روز ثبت نام کردم و خواستم کلاس های رایگان برام ارسال کنه – سر کارم گذاشتند و فقط دنبال پول گرفتن هستند

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟
خیالتان راحت باشد :)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *